Kasihan Nasib Malang Dialami Perokok Pasif

---

Pada tahun 1988 Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) meluluskan resolusi untuk menobatkan 31 Mei setiap tahun sebagai Hari Tanpa Tembakau Sedunia.

Resolusi itu bertujuan menarik perhatian masyarakat dunia mengenai kesan tabiat merokok terutama kepada kumpulan manusia yang paling rapat dengan perokok. Kumpulan ini menerima tempias sehingga digelar ‘perokok pasif’.

Setiap tahun Hari Tanpa Tembakau Sedunia dirayakan. Pelbagai slogan, kempen dan moto menyusul sambutan tahunan itu manakala azam untuk berhenti merokok menjadi agenda tetap para penagih rokok setiap kali munculnya tahun baru.

Namun adakah segala usaha untuk mengurangkan jumlah perokok, jumlah kematian akibat merokok dan jumlah mereka yang menderita akibat tabiat merokok itu berjaya atau sekurang-kurangnya separuh berjaya?

Ataupun usaha-usaha tersebut hanya menambah kekayaan pengeluar rokok atau pencipta rokok yang tidak diketahui pun sama ada mereka juga tergolong dalam kategori perokok. Manakala struktur kewangan para perokok semakin merosot gara-gara sikap murah hati untuk menghadiahkan setidak-tidaknya suku daripada gaji bulanan mereka kepada syarikat-syarikat rokok.

Kita lupakan simpati terhadap para perokok yang mungkin ada di antaranya sedang menanggung kesakitan gara-gara pilihan mereka sendiri.

Simpati kita adalah kepada kelompok perokok pasif yang tanpa sedar terpaksa menanggung ‘dosa’ para perokok. Sebab itu kempen juga harus tertumpu kepada usaha mewujudkan persekitaran yang bebas daripada rokok untuk meminimumkan kesan bahaya rokok kepada golongan yang tidak berdosa ini terutama kanak-kanak dan wanita mengandung.

Ini semua gara-gara kerja keras pengeluar rokok membuat kajian rapi sebelum menghasilkan sebatang rokok yang bukan sahaja mempunyai reka bentuk canggih malah mempunyai kemampuan yang optimum untuk mendatangkan ketagihan kepada perokok.

Sememangnya kerja-kerja menghasilkan sebatang rokok memerlukan ketekunan di pihak pembuatnya kerana bahan-bahan yang diperlukan untuk menyebabkan kematian kepada perokok bukan calang-calang.

Hasil ketekunan mereka terciptalah sebatang rokok yang mengeluarkan asap mengandungi lebih 4,000 bahan kimia beracun, 63 darinya terbukti menyebabkan kanser kepada manusia dan haiwan.

Bunyinya seperti aneh kerana rokok merupakan satu-satunya produk pengguna yang boleh membunuh jika digunakan sepertimana yang disyorkan oleh pembuatnya. Jelas tertera di kotak-kotak rokok mengenai bahaya merokok. Pengguna diberi amaran bahawa merokok

Membahayakan kesihatan tetapi untuk membeli produk yang memudaratkan itu amat mudah. Dan lebih unik tentang rokok ialah keupayaannya mencetuskan penderitaan terhadap orang yang berada di sekeliling perokok. Jika penagih dadah atau penggemar ganja memudaratkan diri sendiri tetapi tidak dalam kes rokok.

Setiap tahun lebih 10,000 kematian di Malaysia adalah akibat merokok. Penyebab kematian berkaitan dengan tabiat merokok ialah penyakit jantung, kanser, strok dan penyakit saluran pernafasan. Bilangan ini jauh lebih tinggi berbanding gabungan jumlah kematian akibat AIDS, tibi, malaria, pneumonia dan kemalangan jalan raya.

Namun fakta-fakta yang dipersembahkan berulang kali ini belum mampu mencetuskan kebimbangan kepada perokok malah jumlah mereka yang terlibat dengan aktiviti tidak sihat ini semakin meningkat.

Kini muncul pula trend merokok di kalangan wanita dan remaja bawah umur yang sering mengaitkan rokok sebagai lambang masyarakat moden, terbuka, bergaya dan bebas.

Di pihak kerajaan puluhan juta ringgit telah diperuntukkan setiap tahun untuk menjayakan kempen anti merokok secara besar-besaran.

Tabiat benci merokok perlu disemai sejak di bangku sekolah lagi bagi membawa kesan terhadap kanak-kanak dan seterusnya belia serta golongan dewasa.

Di sebalik pelbagai kempen anti merokok anjuran kerajaan dan pertubuhan bukan kerajaan (NGO) untuk melenyapkan budaya merokok, fenomena tersebut semakin galak. Trend itu sudah menular teruk di kalangan pelajar sekolah dan wanita muda yang jika tidak ditangani secara serius akan menjadi satu wabak yang berbahaya kepada masyarakat.

Bukan satu fakta yang memeranjatkan apabila kajian CAP juga mendapati kira-kira 60 peratus daripada seratus murid sekolah rendah mengakui pernah membeli rokok sama ada untuk kegunaan sendiri atau orang lain.

Walaupun terdapat undang-undang melarang remaja berumur bawah 18 tahun membeli rokok tetapi sehingga kini undang-undang tersebut tidak dilaksanakan secara berkesan.

Peruntukan tersebut termaktub dalam Peraturan 8A, Peraturan-Peraturan Kawalan Hasil Tembakau 1993 yang menetapkan kompaun RM50 atau denda maksimum RM1,000 bagi remaja yang didapati bersalah merokok atau mengunyah bahan-bahan hasil tembakau.

Di sebalik peningkatan jumlah perokok yang berlipat kali ganda, WHO melaporkan bilangan perokok dewasa yang berhenti merokok untuk selama-lamanya setiap hari ialah seramai 13,400 orang. Itu pun kerana menemui ajal disebabkan oleh penyakit-penyakit kronik gara-gara merokok.

Itu belum termasuk angka-angka yang disumbangkan oleh perokok pasif yang berhadapan dengan risiko kanser paru-parut di antara 20 hingga 30 peratus manakala sakit jantung, 23 peratus.

Ketika seseorang merokok, sebagian besar asapnya tidak masuk ke paru-paru perokok. Namun, sebagian besar asap rokok dilepaskan ke udara, sehingga asap dapat disedut oleh perokok pasif. Biarpun tidak secara langsung merokok, perokok pasif juga turut terkena kesan buruknya juga. 

Kesan kepada kesihatan akibat rokok merupakan masalah yang terjadi secara global. Pertubuhan Kesihatan Dunia (WHO) menganggarkan terdapat lebih dari 7 juta kematian terjadi akibat penyakit berpunca oleh asap rokok setiap tahunnya. Sekitar 890 ribu kes kematian tersebut terjadi pada perokok pasif di seluruh dunia.

Ketika asap dihembuskan oleh perokok, asap rokok tidak hilang begitu saja. Asap rokok dapat bertahan di udara hingga lebih dua jam. Asap rokok akan tetap ada meski tidak dikesan oleh indera bau maupun penglihatan. Hal ini juga berlaku di tempat tertutup yang tidak luas, seperti di dalam kenderaan. Bahkan, asap rokok mungkin masih ada dalam jumlah besar meskipun orang tersebut telah berhenti merokok.


Andainya anda menganggap asap rokok second-hand atau SHS, iaitu sebagai perokok pasif tidak setoksik yang disangka, anda silap! SHS yang juga dikenali sebagai asap tembakau persekitaran (ETS) terbukti mengandungi paras agen bertoksik yang sama banyak atau lebih tinggi daripada asap laluan utama sehingga mampu mengakibatkan pelbagai penyakit termasuk kanser.

Bukti tentang kesan negatif pendedahan kepada SHS sebenarnya telah dikumpul sejak 1950an lalu. Malah, kajian pertama yang memberi tumpuan kepada kesan SHS terhadap kanak-kanak serta impak merokok oleh ibu ke atas fetusnya telah dijalankan seawal tahun 1950-an dan 1960-an lagi.

Tahap keracunan SHS berpunca daripada kombinasi kandungan asap laluan utama dan asap laluan sampingan.

Ini bermakna, selain asap rokok yang dihembuskan oleh perokok (asap laluan utama), pada masa yang sama, perokok pasif turut terdedah kepada asap dari penghujung puntung rokok yang tidak ditapis (asap laluan sampingan).

Selain kompaun bertoksik seperti nikotina, tar dan karbon monoksida, pendedahan kepada asap tembakau sama ada daripada nyalaan sebatang rokok, cerut ataupun paip boleh mengundang risiko kematian sebelum waktunya.

Bahana maut akibat pelbagai penyakit kesan daripada pendedahan langsung atau tidak langsung kepada SHS telah lama direkodkan. Impak ke atas orang dewasa yang tersedut SHS termasuklah risiko kematian kerana penyakit jantung koronari (CHD) yang dilihat meningkat sebanyak 30 peratus.

Bagi perokok pasif wanita yang terdedah kepada SHS sewaktu tempoh kehamilan, mereka berpotensi melahirkan anak ringan dan pramatang. Pendedahan SHS juga boleh mengakibatkan Sindrom Kematian Bayi secara Mengejut (SIDS) dan keguguran.

Selain itu, SHS juga disalahkan sebagai 'dalang' yang mendorong perkembangan simptom-simptom sistem pernafasan kronik seperti penyakit asma dalam kalangan orang dewasa.

Kanak-kanak yang terdedah kepada SHS turut menjadi mangsa tidak berdosa dalam hal ini. Risiko kanak-kanak yang tinggal sebumbung dengan ibu bapa perokok untuk mendapat masalah batuk dan kahak juga meningkat. Penyakit telinga tengah atau otitis media yang merupakan masalah biasa bagi kanak-kanak turut terbukti ada kaitannya dengan pendedahan kepada SHS.

Risiko-risiko kesihatan yang dinyatakan tadi hanyalah sebahagian daripada satu senarai panjang 'kecacatan' fizikal dan dalaman yang akan dialami oleh perokok pasif.

Jadi, ingatlah bahawa sebelum anda menyalakan sebatang rokok, fikirkan bahawa anda adalah insan yang patut bertanggungjawab terhadap nyawa lain yang melayang akibat tindakan anda mementingkan diri itu.

Tanyalah diri sendiri, jika anda cuba mengelak daripada 'diracuni' oleh pembakaran terbuka, mengapa perlu anda 'meracuni' diri dan orang lain dengan merokok?

---